Ποια είναι η ερμηνεία της φράσης «κρατάς πισινή»; Έχουμε όλοι ακούσει αυτή την φράση, ειδικά όταν αυτή σχετίζεται με ερωτική σχέση. Η ετοιμολογία αυτής της έκφρασης, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι περιγραφική.
Δηλαδή μένω πίσω, κρατάω απόσταση από τα γεγονότα και τη ζωή που διαδραματίζεται, για να προστατέψω τον εαυτό μου. Αυτός ο τρόπος σκέψης, έχει φανατικούς οπαδούς, μιας και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι καθημερινά, έχουν πονέσει ή έχουν απογοητευτεί από τον έρωτα.
Είναι όμως σωστό τελικά; Το σωστό και το λάθος γίνεται αντιληπτό, για τον καθένα από εμάς, ανάλογα με τα ερεθίσματα που έχουμε δεχτεί στην ζωή μας και τις εμπειρίες που έχουμε ζήσει
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος έτσι ώστε, να μας προστατεύει από επικείμενο κίνδυνο. Δεν θέλει να πονάμε, έτσι όταν του δίνουμε την πληροφορία πως «όταν αγαπάς και δίνεσαι θα πονέσεις» αυτό καταγράφεται μέσα μας και έτσι μας αποτρέπει από αυτή την πηγή πόνου που προέρχεται από τον έρωτα.
Μας προτρέπει να είμαστε όσο πιο φειδωλοί γίνεται, προκειμένου να αποτρέψουμε τον επικείμενο κίνδυνο και να πληγωθούμε.
Ανασφάλεια
Η πηγή όλων των δεινών της ανθρώπινης ψυχής είναι η ανασφάλεια, ειδικά όταν αυτή προσπαθεί να απολαύσει το μοίρασμα και την αγάπη. Από που όμως προέρχεται η ανασφάλεια;
Γινόμαστε ανασφαλείς και ως αποτέλεσμα αντιδρούμε σπασμωδικά απέναντι στην αγάπη;
Ανασφάλεια θα πει, λειτουργώ με έλλειψη ασφάλειας απέναντι σε μια κατάσταση. Δεν μου φταίει λοιπόν η κατάσταση, αλλά η επιλογή που έχω κάνει και μου προκαλεί άβολα συναισθήματα.
Να το πούμε με ένα παράδειγμα για να γίνει πιο κατανοητό. Δυο άνθρωποι είναι ζευγάρι και ο ένας εξ αυτών έχει ανασφάλεια έναντι του άλλου.
Έτσι αποφασίζει να έχει μια συμπεριφορά συγκρατημένη προκειμένου να μην πληγωθεί. Πολλοί θα πουν διαβάζοντας αυτή την πρόταση, ότι αυτό είναι και το σωστό που μπορεί να πράξει. Είναι όμως έτσι τελικά;
Το χειρόφρενο στο αυτοκίνητο υπάρχει για να το συγκρατεί, να μην κυλίσει σε μια κατηφόρα που θέλουμε να σταθμεύουμε, ή ακόμα και όταν σταματάμε, βάζουμε χειρόφρενο για να είναι πιο σταθερό. Τι θα γίνει όμως αν επιλέξουμε, να προχωράμε με χειρόφρενο; Το πιο πιθανό θα είναι να χαλάσει το ίδιο το αυτοκίνητο. Έτσι συμβαίνει και στην ζωή.
Αν το χειρόφρενο στο παράδειγμά μας, αντιστοιχεί με την «πισινή» ως στάση ζωής και συμπεριφοράς, τότε δυστυχώς, θα χαλάσει η σχέση που αντιστοιχεί στο αυτοκίνητο. Η ζωή δε μπορεί να προχωράει με ανεβασμένα τα χειρόφρενα και να έχει ροή. Η δύναμη που έχει η ζωή αντιστοιχεί στο μεγαλείο της δημιουργίας και της ελευθερίας.
Η ελευθερία στη ζωή δε συμβαδίζει σε καμία περίπτωση με την ανασφάλεια. Έτσι λοιπόν μήπως θα ήταν σοφότερο να στρέψουμε την προσοχή μας, στην πηγή της ανασφάλειας, που είναι η επιλογή του ανθρώπου και των καταστάσεων;
Φυγή έναντι διαλόγου;
Εκφράζω αυτό που νιώθω με τον άνθρωπο μου. Είναι τόσο απλό και συνάμα τόσο δύσκολο. Πού βρίσκεται αυτή η δυσκολία; Ας κοιτάξουμε γύρω μας. Σχεδόν όλοι επιλέγουμε τη φυγή από το διάλογο.
Σχεδόν όλοι δε μπορούμε να πούμε αυτά που νιώθουμε, αυτά που μας φοβίζουν, αυτά που έχουμε μέσα στην ψυχή μας, γιατί απλά δε θέλουμε να εκθέσουμε ή και να χαλάσουμε την εξωτερική μας εικόνα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια ουτοπική πραγματικότητα, ενώ με ένα πολύ απλό τρόπο θα μπορούσαμε να ξεφύγουμε από όλον αυτό τον κύκλο. Με ποιο τρόπο; Με την ελευθερία στην έκφραση.
Να πούμε, να δείξουμε και να μοιραστούμε. Και αν ακόμα και τότε δε βλέπουμε ότι υπάρχει μια θετική εξέλιξη, τότε η αποχώρηση είναι μονόδρομος. Τι νόημα έχει να κρατάει κάποιος, μια σχέση με ανεβασμένο το χειρόφρενο; Να ζει δηλαδή και να προχωράει με φόβο και κρατώντας επιφυλάξεις.
Ανασφάλεια και έρωτας
Πώς μπορεί να συμβαδίσει η ανασφάλεια και ο έρωτας; Πόσο μακρυά μπορούν να πάνε;
Δεν μπορεί να ζει κάποιος τη ζωή του με χειρόφρενο και με σκοπό συνέχεια να προσέχει. Τα συναισθήματα είναι για να τα ζεις. Αν κάποιος πιστεύει ότι μέσα στη σχέση του υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πληγωθεί, τότε ας το πει και ας πάρει το καπελάκι του και να φύγει. Η επιλογή του μένω και περιμένω να δω τις εξελίξεις αμέτοχος, άχρωμος και άγευστος, δε συμβαδίζει ούτε με τον έρωταούτε με την αγάπη.
Ο έρωτας θέλει ελευθερία και η αγάπη θέλει κίνηση και αλήθεια, έτσι λοιπόν η στάση «κρατάω πισινή» για να προφυλαχτώ δεν έχει καμία απολύτως θέση στη συντροφικότητα.
Γι αυτό έχουν πολλαπλασιαστεί, τα συμβατικά ζευγάρια και οι άνθρωποι που είναι μόνοι τους από επιλογή.
Τι να κάνουμε λοιπόν; Στον αντίποδα της φράσης «κράτα πισινή», να μάθουμε να μιλάμε και να έχουμε πρώτη επιλογή τον διάλογο.
Μέσα από τον διάλογο μπορούμε να απελευθερωθούμε και να ελευθερώσουμε κάθε συναίσθημα που μας καταπιέζει. Μέσα από τον διάλογο μπορούμε να νιώσουμε ελεύθεροι και δυνατοί. Ακούμε τον ίδιο μας τον εαυτό και νιώθουμε ότι πραγματικά για όλα υπάρχουν λύσεις, αρκεί να το θέλουμε πολύ.
Δεν υπάρχει κανένα όφελος να ζούμε μια ζωή σαν μια παρτίδα σκάκι, να κάνουμε μια κίνηση και η επόμενη να εξαρτηθεί από την κίνηση που θα κάνει ο αντίπαλος παίχτης.
Μιλάμε για συντροφικότητα, για αγάπη, και καμία θέση δεν έχουν τα παιχνίδια στρατηγικής. Κάπως έτσι έρχεται η αλλοίωση.
Συγγραφή – Επιμέλεια Άρθρου
Ευαγγελία Βεργανελάκη – Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Πτυχιούχος της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Εξειδίκευση Association for Coaching Accredited.